Wetenschap
‘’slechts door de tijd word de tijd overwonnen’’
Tijd van begin tot eind: over tijd en tijdsbeleving
Tijd staat staat in relatie tot (woorden gevonden in de text): dagen, korter, langer, morgen, ontdooien, een paar seconden, jaren, dagen, maanden, minuten, uren, voorbij, een mensenleven, ons bestaan, het voorschrijden van de dingen.
Het begin der tijden
Volgens de big bang theorie ontstond niet alleen alle materie in het universum met de oerknal uit een punt van oneindige dichtheid (een signulariteit), maar ook de ruimte en tijd. Er was dan ook sprake van een explosie in een bestaande ruimte, op een zeker moment in de tijd; voor de Big Bang was er nog geen sprake van ruimte en tijd.
Bij het bestuderen van de oerknal kunnen wij niet verder terugkijken dan 10^-43 sec na Big Bang. Dit is de tijd die licht erover doet om de kleinste afstand waar we over kunnen praten, de Planck-lengte, te overbruggen - de planck-tijd.
Meetbare tijd
De geschiedenis meet de tijd aan de hand van de gebeurtenissen die zich voordoen: de zon, de maan, winter, zomer, enzovoorts. Een kalender (van het latijnse word ‘calendae’ wat de eerste dag van de maand was in de Romeinse tijdrekening) bepaalt de lengte en indeling van een jaar op basis van deze gebeurtenissen. Wij kunnen drie types kalenders onderscheiden: de zonnekalender, de maandkalender en de lunisolaire kalender.
Zonnekalender/maandkalender/lunisolaire kalender: De zonnekalender is gebasseerd op de omwentelingen van de aarde om de zon, de maandkalender op de omwentelingen van de maan om de aarde. De lunisolaire kalender combineert de beiden in een gebonden maanjaar.
Naast een indeling in maanden hebben wij natuurlijk de tijd verdeeld in weken, dagen en uren. Het 60 minuten durende uur is afkomstig van de Sumerianen De sumerianen hadden een zestalig getallenstelsel. ZIj kozen dan als basiseenheid voor het uur 60, daar dit getal deelbaar is door 2,3,4,5,6,10,12,15, 20 en 30.
Over de verdeling van een dag in 24 uur is minder duidelijkheid. Mogelijk heeft het iets te maken met de verdeling van de dag (en later de nacht) in 12 periodes, die weer overeenkomen met de 12 tekens van de dierenriem. Het kan ook iets te maken hebben met het Babylonische numerieke systeem, waarbij het cijfer 6 heel belangrijk was, 24 is deelbaar door 6 en de 360 graden van de Babylonische cirkel zijn weer deelbaar door 24.
Tijdsbeleving
‘’Tijd is een rivier, een niet te stuiten stroming van al het geschapene. Het ene is niet eerder zichtbaar dan op het moment dat het snel voorbij wordt gesleurd en het andere komt eraan drijven om op zijn beurt weer te worden weggeveegd’’ zo zei Marcus Aurelius ooit. Hij beschrijft een visie op het concept tijd dat nog altijd actueel is, als iets dat beweegt en dat voortschrijdt.
Een exacte definitie van tijd is ons eigenlijk nooit geleerd. Al snel denkt men bij tijd aan de tijd qua klok. Maar wat is tijd beleving? Hoe interpreteert men tijd? En beleven we tijd allemaal op een andere manier? Deze tekst leert ons dat tijd relatief is.
De Utopie en haar verschjiningsvormen. Hans Achterhuis.
Inleiding:
- Thomas More schreef Utopia in 1616
- Na 1e eeuw gaat utopisch denken samen met de verlichting.
- Qua vormgeving is Utopie terug te zien in architectuur van het modernisme en wereldtentoonstellingen op Technologische wijze.
- Belangrijke aspecten uit het Utopisch denken zijn al verwerkt.
- Modernisten zijn voor de Utopie, post modernisten zijn tegen.
- Vraagstuk: nieuw tijdperk: De ontwikkelde klassen zal strijden tegen de Utopische samenleving. = Begrip: Gerealiseerde Utopie.
Begripsbepaling:
- Utopie (Ernst Bloch) willekeurige al dan niet realiseerbare droom van een individu.
- Begrip: “ Echte Utopieen” is een vals begrip.
Maakbaarheid van mens, natuur en samenleving:
- Belangrijkste principe van moderniteit = maakbaarheid
- More: “ Utopie is mensen werk, niet van een hogere macht of spirituele krachten”.
- Mens en natuur en maatschappij zijn maakbaar.
- De strijd aangaan om natuur en samenleving te beheersen is in Utopieen bijna verwezenlijkt.
- Veel te danken aan Utopische inspiratie na Middeleeuwen: De mens is veiliger, gezonder en meer beheerst.
- Bijdrage maakbaarheid door Natuur en Technologie.
De Relatie mens/omgeving.
- Onderscheid: Institutionele maatschappelijke omgeving en materiële ontworpen omgeving.
- Wie heeft als eerste het recht om over te stappen in het maakbaarheids proces. Namelijk de omgeving.
- In More’s Utopia zowel maatschappelijke en materiële omgeving ingezet om mensen op te voeden en te veranderen.
- Omdat creativiteit en individualiteit niet mogen bestaan in de Utopie, hebben de inwoners geen eigen namen en verhalen.
- Tegenovergestelde van Utopie = Dystopie,
- Vraagstuk: Hoe staat het met de technologische conditionering van de hedendaagse mens in de gerealiseerde Utopie van de moderne Kapitalistische samenleving?
Ontworpen omgeving:
- Tijdens de verlichting nadenken over de ideale samenleving en wetgeving.
- Filosoof Benthums: Nieuwe constructieprincipe 1971.
- Beheersing van de mens en maatschappij.
- Focault: “ De concrete gedragingen van de hedendaagse mens krijgen gestalte vanuit deze onderwerpingen door een ziel, die door technische interventies in het leven is geroepen.
Een gerealiseerde Utopie:
1. Kun je onze samenlevingen inderdaad min of meer gelijk stellen aan het utopische ontwerp dat eraan te grondslag zou liggen.
- Dit is niet mogelijk, moderne mensen zijn door de bewuste manipulatie van hun omgeving genormaliseerd.
- De mens is ondanks de opkomende utopie, niet de menselijke individualiteit en creativiteit kwijtgeraakt.
- Angst: Dat individuen nummers worden.
2. Bepaald Utopische karakteristieken zijn in onze maatschappij al gerealiseerd? Is dit positief of negatief?
- Filosofen zien het als negatief?
- De angst voor het onbekende?
- Positief: Bacons ideaal: Wetenschap tecniek ingezet om de levens omstandigheden te verbeteren.
Personen en nummers:
-Architecten ontwerpers en ingenieurs hebben als opdracht om utopieen te realiseren waar mensen geen nummer zijn maar individueen.
Arjen Mulder, Het fotografisch genoegen, beeldcultuur in een digitale wereld.
Een tijdperk samenvatten en toegankelijk houden, te herinneren; wat er is gerealiseerd, verlangd of gevreesd destijds, doe je door het tijdperk door een metamorfose onbegrijpelijk te maken. Wel zichtbaar maar vreemd en betoverend. Je kan alleen herinneringen/ beelden met eeuwigheidswaarde maken als je iets nieuws creëert, iets wat niet tot de tijd behoort die het onderwerp van je beeld is. Dit nieuwe moet een duurzame herinnering zijn, een beeld dat je vasthoudt en dat jou vasthoudt. Nieuw is namelijk geen product of materiaal maar een perspectief. Een duurzaam beeld is een beeld dat van buiten komt en dat, wanneer je het ziet, al in je innerlijk aanwezig blijkt te zijn.
Tijd omvat vier domeinen: het verleden, het heden, de toekomst en de tijdsloosheid. De eerste drie zijn op eenzelfde lijn voor te stellen. Verleden heden en toekomst zijn de actieve elementen van de tijd want ze gaan voortdurend in elkaar over. Het vierde domein, het tijdloze, is passief, want het staat los van alles wat er actief is aan tijd. Het tijdloze is het vlak of de ruimte waarop of waardoor de lijn van de actieve tijd zich voortplant. Het tijdloze kan als mogelijkheid ruimte worden gezien om het bestaan van de overige drie categorieën zichtbaar te maken
Bv: Fotografie neemt bijvoorbeeld een passief/ tijdloos standpunt in , het standpunt buiten de gebeurtenissen waar het verslag van doet. Het fotografisch beeld is namelijk een vertaling van een tijd.
Een beeld is een poort in de tijd. Een beeld kan je wegvoeren uit het heden naar de toekomst of naar het verleden. Van een kunstwerk is enerzijds het materiaal te zien waaruit het is gemaakt en anderzijds de wijze waarop dat materiaal is gevormd. In het heden zie je van een kunstwerk alleen de vorm. In die vorm is het verleden te zien op drie niveaus - het vakmanschap
- de originaliteit
- authenticiteit van de kunstenaar.
Het heden is de vorm van het kunstwerk, het verleden levert de interpretaties van die vorm. Als een kunstwerk uitputtend kan worden geïnterpreteerd is het voorgoed deel van het verleden. Wil een kunstwerk blijven leven dan moet het naast vorm en interpretatie ook nog een derde element bevatten, en dat is zijn inhoud. Deze inhoud is in de toekomst gelokaliseerd. Een kunstwerk is goed als er altijd evenveel toekomst voor het werk voor de hand blijft als op de dag van de openbaring van het werk.
Deze tekst is een perfect voorbeeld voor onze zoektocht naar een ideale samenleving op Mars. De Utopie die daar gebouwd zou worden en de samenleving die de mens creëert. De Mens en natuur zijn maakbaar en ingenieurs architecten en ontwerpers krijgen de eer op Mars om hun eigen Utopie te creëren. Daarbij komt wel een uitdaging kijken. Aangezien er op Mars vrijwel nog niks is. Alleen water en steen.
Tijd omvat vier domeinen: het verleden, het heden, de toekomst en de tijdsloosheid. Deze vier factoren zijn belangrijk tijdens het creëren van onze nieuwe Utopie op Mars. We leren door het kijken naar het verleden hier op aarde. Ons heden laat ons zien hoe het verleden is ontwikkeld naar nu. Dit geeft ons informatie over de toekomst. Het tijdloze is passief en staat los van alle andere vormen van tijd die net besproken zijn.
Tijdbeleving op een intuïtieve manier zou de basis zijn van tijdsbeleving op Mars. Wanneer er een nieuwe samenleving ontstaat zijn de fundamentele aspecten het belangrijkst. Het primitieve zal gepaard gaan met technologische ontwikkelingen.
Organic Time
A contribution to intercultural philosophy including Africa and indian ideas.
Time has been embodied in clocks , with in their turn control the live of may people especially in western and westernized societies. The experience of another time thrust itself upon people who come in non- western culture a kind of temporality with is more connected to actual experience and organic life .
Time changed from a strictly linear, rational scheduled time to a more organ time, being abstract and interwoven with space. In this organic space time one cannot arrange everything in a straightforward manner. one can only work on the conditions of something with on wants top happened, but time will tell wether it actually happens.
So the transition of day t night and night to day as an important division of time seem to be a proccess in the organic field of people lives . Such a process can also be found in the course of a day in connected to the position of the sun, and the course of a month is determined by the moon and in the recurring rituals.
The course of a individuals life is dvided into a number of periods separated by time.
The Akamba and the Gikuyu of Kanya , Mbiti conclude that the linear concept of time in western thought is practically foreign to African thinking. The future is virtually absent. This is because future events have not taken place, the have not been realized and cannot constitute time.
What has not taken place or what has no likelihood of an immediate occurrence falls in the category of "No Time'.
Mbiti's decryption of human life also shows organic time. Birth is a slow process which is finalized long after the person has been physically born. In many socialites one is only fully born after a whole series of rituals. Similarly, death is a process, the slow process of fading away of society.
These personal events are connected to environmental events like flooding of rivers and enthronement of king. The temporal localization of events takes place in a space structured by events. Therefore it is a relative Localization.
Time in africa is close to natural phenomena and everyday life, which are more organic. It seems to be connected with the important idea a life- force.